Doğu Batı Yayınları

Tarih ve felsefe terimleri, yüzyıllardır birbirleriyle ilişkisi olmayan alanları nitelemek için kullanılagelmiş olan terimlerdir. Antikçağ’da insanın doğa üzerine düşünerek kendi bilgisini kazanma süreci. Ortaçağ’da yerini tanrıya bırakmış; bu çağı izleyen dönemde ise, her türden yerellik ve tarihse..

Dedektif kelimesinin genel kullanıma girmesinden çok önce yazılmış üç dedektif hikâyesidir Morgue Sokağı Cinayetleri. Ölüm ve cinayet konularını defalarca işlemiş olan Poe, bu hikâyesinde sağlam bir kurgu etrafında, tıpkı bir satranç oyununda birbirini takip eden güçlü bir akılyürütmeyle öykülerini ..

Batı Felsefesi Tarihi, felsefeye yeni başlayanlar için yazılmış bir kitap değildir; üstelik bu tarz el kitaplarının faydalı olabileceği şüphelidir. Kapitalist kültür doksan dakikada felsefe mantığıyla felsefe tarihinin anlaşılacağı iyimserliğini yaratır. Oysa felsefeyi öncelikle aklın kurnazlıkların..

Silahini ateslerken eli titreyen bir katil, gerçek bir katil sayilir mi?Bir dag nasil depresyona girer?Ben bir baskasiysam, baskasi kimin nesidir?Oyuncaklarla oynayan çocuklar, kendileriyle oynayan yetiskinlerin oyuncaklari mi?Uyanacak kimse olmasa baslayacak bir hayat olur muydu?Bazi pencereler bak..

Bati’da Aydinlar hakkinda ilk kapsamli elestiri XX. yüzyilin baslarinda Julien Benda’dan gelir. Benda’ya göre, aydinlarin hakikat duygusu artik zayiflamistir. Onlar, simdilerde siyasi ihtiraslarin güdümündedirler. Iktidarin muhalif görünen sözcüleridir. Esasen kendi gruplarinin çikarlarini kollamak ..

Biz sanatı nasıl seviyorsak sanatın da bizi sevebileceğini az çok sezinlemiş olmamız gerekir. Sanatla bir etkileşime girmeden ne onu hakkıyla tanıyabilir ne de o sırrını bütünüyle bizimle paylaşabilir. Evet, sanat bize gelir, içimizde doğar, gelişir ve nihai noktada bizi dönüştürür. Yarım kalan ve s..

Türk kültür tarihinin oluşumu ve gelişimine dair yepyeni bir bakış ilk kez Hilmi Ziya Ülken’in yorumlarıyla gündeme geldi.Anadolu kültürünün kaynaklarına indiği bu çalışmasında Ülken, Orta Asya’dan Anadolu’ya İran üzerinden geçen ve yerleşen Türk boylarının, Türkmen obalarının bu yeni yurtlarında bi..

Altın çağını yaşayan Victoria dönemi İngilteresi’nin ikiyüzlü ahlâk anlayışı ile gösterişli ve sahte tavırlı burjuva yaşantısına yönelttiği eleştirilerle Oscar Wilde, çok iyi bildiği İngiliz kibar sınıfının, özellikle evlilik yaşamından kesitler sunar tiyatro oyunlarında. Lady Windermere’in Yelpazes..

Amerikan antropolojisinin kurucularından Franz Boas Antropoloji ve Modern Yaşam adlı eserin Türkçe çevirisiyle ilk kez okuyucu karşısına çıkıyor. Modern antropolojinin öncüsü Boas’ın bu değerli kitabı, özellikle soy ve kalıtıma dayalı kişisel özelliklerin ırk olarak tanımlandığı etnografik araştırma..

Gerçek ve anlamlı bir dünya, kutsalın izdüşümünde saklıdır. İnsan büyük bir kaosun ortasında anlama ancak kutsala ilişkin deneyim aracılığıyla ulaşır. Kutsalın anlamı zamanın akışında çağ-lar boyunca farklı kültürlerde farklı niteliklere bürünmüş olsa da, özünde insanın iki önemli özelliği yatar: ya..

Korkunun kendisi kişiye bir ceza olarak yeter mi? Ruhu saran, kemiren bir korkuyla yaşamak nasıl mümkün olabilir? Peki, bir korku, insanı bir köprünün, uçurumun kenarına getirip de “hadi atla” dediğinde, hayattaki yanlışların, hataların yol açtığı bir durum kişiyi yaşamın kendisinden kopartacak bir ..

Edebiyatta bir eleştirinin nasıl olması gerektiğine dair genel ölçüler düşünüldüğünde Bizde eleştiri var mı? ya da Bizde eleştirmen var mı? sorularının büyük ölçülerde aşıldığı görülecektir. Tam da bu noktada Gürsel Aytaç bir adım daha öteye geçerek mevcut eleştiri literatürünü gözden geçirmekte ve ..

Gaius Iulius Caesar nam-ı diğer Jül Sezar Antik Roma Cumhuriyeti'nin en önemli ve ünlü simalarından birisidir; hem yaşadığı döneme, hem de daha sonraki dönemlere tam anlamıyla damgasını vurmuş bir şahsiyettir.MÖ 58 yılında, bugün Fransa topraklarının büyük bir kısmını oluşturan Galya'ya resmî devlet..

Tarihe bakış ve tarihyazımı bir daha asla eskisi gibi olmadı Annales Tarih Okulunun ortaya koyduğu yetkin eserlerin ardından. Tüm dünyada tarihçilik anlayışı sonsuza kadar değişti. Bütüncül bir tarih anlayışına sahiplerdi. Tarihsel değişmelere yol açan bütün unsurları hesaba katarak çalışmalarını yü..

Kişinin kendisini yaratması hayattaki en büyük amaçtır.Nietzsche, bunun tam da kendisinin yapmakta olduğu şey olduğunu söyleyerek bu amacı başarmanın, gene kendisinin getirdiği en büyük yenilik olduğunu belirtir.Nietzsche, her dünya görüşünün tikel bir hayat biçimini mümkün kılıp desteklediğine ve b..

Sorulacak olursa eğer, bundan böyle yalnızca iki kelime ruh halimizi özetleyebilir: mutlak keyifsizlik! Sonsuz bir kötülük sürecinden geçilerek bu küresel cehenneme inildi. Gerçekle tüm bağlar koptu ve eski büyük düşlerin yerini şok dalgaları kapladı. Dünyanın her köşesinde patlak veren felaketler s..

France Farago’nun çalışması antik dönemden çağdaş sanat kuramlarına, Platon’dan Tarkovski’ye sanatın kısa bir öyküsüdür. Yapıt, 20. yüzyılda modernitenin soykütüğünden hareketle sanattaki büyük dönüşümler üzerinde durmaktadır. Antikçağ, Avrupa’ya ilham veren ve geleneksel araçları temin eden bir dön..

Açıl susam, açıl! İşte kralların hazinelerini açan ve kraliçelerin bahçelerine götüren sihirli formül! Proust ve daha pek çok yazarın hayran olduğu John Ruskin'in düşüncesinde ve onun ince ve zarif üslubuyla: Susam ve Zambaklar...Ne okumalı, nasıl okumalı ve neden okumalı? Hayatta şu veya bu mevkiyi..

İskoç Aydınlanması'nın mimarlarından Francis Hutcheson, geliştirdiği ahlâk teorisiyle David Hume, Adam Smith, Immanuel Kant ve pek çok diğer ünlü filozofa esin kaynağı olan bir düşünürdür. Hutcheson'ın "ahlâk duyusu" olarak nitelendirdiği şey ise kendisinin de ifade ettiği üzere "doğal vicdan"dır ve..

Geçen yüzyılın başında Freud'un seslenişi kulaklarda uğursuz ve ürkünç bir yankı bırakır. Modern burjuva bireyi ve bu dünyanın yarattığı küçük insan tipleri bu sesi pek de duymak istemeyecektir. İnsana dair şimdiye kadar karanlıkta kalmış bir düşüş hikâyesinin çözümlemesi midir sözü edilen? Freud ka..

Amerika'ya özgü varoluşun edebi ve felsefi olarak dillendirilmesinde belki de en etkili olan düşünür Emerson'dır. O, sadece Avrupa edebiyat, kültür ve düşünce gelenekleriyle, Antik Yunan ve Roma'yla bağ kurmakla kalmamış, daha kapsamlı ve geniş bir ilgiyle Hint ve Orta Doğu klasiklerine dair hayli d..

"Minervanın baykuşu ancak alacakaranlıkta uçmaya başlar." Dünyanın düşüncesi olarak felsefe, bilgelik, ancak gerçeklik oluşumunu tamamlayıp bitirdiği zaman ortaya çıkar. "Minervanın baykuşu özgürce uçtukça akıl ancak özgür olabilir ve gerçeği bilebilir."Montaigne'in izinde Fransız düşüncesinin 20. y..

20. yüzyilin en önemli antropologlarindan biri olan Bronislaw Malinowski, özellikle yaptigi saha arastirmalariyla, ilkel insana karsi beslenen kötü bakis açisini yerle bir etmistir. O döneme kadar yalnizca vahsi yaratiklar olarak görülen ilkellerin de düsünebilen varliklar oldugunu göstererek beserî..

“Kendi heykelini yontmaya devam et!”Bu sözler, eski dünya bilgelerinden, Yeni Platonculugun kurucusu Plotinos’un tüm zamanlara hitap eden çagrisidir. Elimizdeki kitap, Plotinos’un yasam hikâyesini çesitli veçheleriyle izleyerek, onun askin bir varolusa yönelik bireysel deneyimini betimliyor. Kendini..

Hilmi Ziya Ülken’in felsefi yolculugu Nietzsche’nin tanimlamasiyla bütün “degerlerin yeni bastan degerlendirilmesi“ne denk düsen bir farkliligi içerir. Bilginin kökeni ve degerlerin dogasina iliskin acaba ne biliyoruz? Tüm bildiklerimizi bir yana koyup onlari felsefi düzlemde gözden geçirebilecek bi..

“Bu kitabin hazirlanisi sirasinda herkesin ilgi odaklarinin farkli olacagi düsüncesinden, Foucault’ nun kitaplarindaki üç eksenden, Bilgi (gerçek), Iktidar (siyaset), Zevk (öznellik) eksenlerinden yola çiktim. Kitaplarini bu eksenlerin agirliginda okudum. Okumam sirasinda Gilles Deleuze’ün Foucault ..

Basta özellikle Deleuze, Foucault, Derrida olmak üzere modern Fransiz düsüncesinin çekiciligi, kesinlik atfedilen hem gerçeklik algisinin hem de yüzeysel/gündelik deneyim akisinin temelinde mutlak ve belirli bir bilgiyi, bireyi/özneyi, kültürü, dogayi, tarihi, evrenseli açiga çikarmaya çalisan moder..

H. Z. Ülken’in kendisine özgü tasnifi ile Ahlâk kuramlarinin izahini ve elestirisini yaptigi, üniversi-tede ögrencilerinin ve genel okuyucunun yararlanmasi için hazirladigi bir kitaptir “Ahlâk”.Eski Yunan’daki sofistik atismalardan Kant’in görev ahlâkina, Stoaci ataraxia’dan Darwin’in ev-rimsel ahlâ..

Teknik bilgi, sanat, hukuk, filoloji, mali ve iktisadi bilgi... tüm bunlar Bati'da ticaret burjuvazisinin ve daha sonra giderek olgunlasan sanayi toplumunun en temel ihtiyaçlari olmustu. Rönesans ve hümanizm bu ihtiyaçlarin karsilanmasina yönelik arastirmalarin ve çalismalarin ufkunda yükseldi. Gide..

Karsilastirmali edebiyat arastirmalarinin çikis noktasi, basta klasik eserler olmak üzere insanligin ortak kültür hazinelerini teskil eden edebî eserlerdeki müsterek noktalan tespit etmek, dönemlere ve edebî türlere göre karsilastirarak özellikle ulusal edebi­yatlarin güçlenmesini ve gelismesini sag..

Tüm insanlarda ortak olani, hiçbir zaman eksik olmayan fenomenleri insanin varlik kosullarindan hareket ederek ortaya çikarmak insan felsefesinin, felsefi antropolojinin görevidir, “insan nedir?” temel sorusu etrafinda insani hayati olus halinde, biyopsisik bütün içinde ele alarak ve varlik dünyasin..

Islâm felsefesinin özgün tarafina nüfuz etmek ne zaman mümkündür? Islâm felsefesini sadece Messaîlik olarak adlandirilan okul ile, yani El-Kindî, Fârâbî, Ibn Sînâ, Ibn Rüsd gibi filozoflar ve onlarin felsefi mülâhazalari etrafinda dönen tartisma ve yorumlar ile sinirli tutmak dogru mudur?H. Ziya Ülk..

Rüzgârin yönünü dogru tahmin etmek, çogunluktan, güçlüden yana olmak, iki tarafli oynamak ve dogru zamanda dogru tarafta olmak ve zafer kesinlesmeden hangi tarafta yer alacagina dair son karari vermemek ve asla ama asla geç kalmamak… Kiliseye ait tüm sembollerin yikicisi azili bir din düsmanindan, J..

“Misir, Asur-Keldan, Iran, Anadolu-Yunan, Roma (Bizans), Islâm, Hiristiyan, Yahudi, Modern Avrupa medeniyetleri birbirine karsilikli tesir eden, birbirini tamamlayan ve gittikçe inkisaf ederek dünya medeniyeti halini alan içtimai bir inkisafin halkalaridir.”Hilmi Ziya Ülken, Islâm uygarligini Akdeni..

Bir hayâle, bir vehme, bir söze bütün bir ömür feda edilebilir mi? Peki ya karsilik beklemeden duyulan bir sevgiye? “Çocugum öldü dün” diye basliyor Bilinmeyen Bir Kadinin Mektubu… Acaba sevdiginden baska gözü hiçbir seyi görmeyen böyle bir kadinin neleri göze alabileceginin bir siniri var midir? He..

Dostoyevski, insan bilinçlerindeki, ruhundaki tepkileri, dayanma kapasitelerini, hayat karşısındaki dirençlerini gözlemlemek için karakterlerini en uç durumlarda, âdeta uçurumun kenarındaki bir konumda ele alır. İnsanın tüm potansiyelleri böyle durumlarda harekete geçebildiği gibi, gerçek yüzü de an..